Wij weten wat voor enorme gevolgen de Japanse bezetting heeft gehad. Het was een keerpunt, iets vreselijk in het bestaan van alle n die dood gingen. Ook volgende generaties zijn onder invloed ondergaan. In hoever hebben de Nederlanders in Indië, onze ouders en grootouders dus, die wending kunnen voorzien? Grote gebeurtenissen, zegt het spreekwoord, werpen hun schaduwen vooruit. Ik betwijfel dat. De ineenstorting van de Sovjet Unie vorig jaar voor bijna ieder van ons volslagen verrassing. Zo ging het ook met de ineenstorting van de grote koloniale rijken, het Britse en het Nederlandse, in Zuid-oost-Azië begin 1942. Maar weinig Nederlanders hebben dit zien aankomen. Het was bekend, dat Japan het had gemunt op de aardolie van Nederlands-Indië,in feite is het daarom ook de oorlog begonnen, en dat Nederland zich niet alleen zou kunnen verdedigen tegen Japanse aanvallen.